Broeder Juul

Een levend Mechels monument

In Kerk & Leven, ook gekend als het parochieblad, verscheen vorige week een mooi artikel over broeder Juul, oud-onderwijzer, oud-leerkracht, oud-directeur en reeds meer dan 70 jaar woonachtig in onze school.

Bron: Kerk & Leven, 13-06-2024

Na elke zondagseucharistie in de kathedraal groet ik broeder Juul. Hij is groot en statig en steeds keurig en verzorgd gekleed. Samen met broeder Patrick is hij altijd present. Als 92-jarige ziet hij niet meer zo scherp, maar horen doet hij beslist nog goed. Een ontmoeting met deze broeder van Scheppers doet je even in het verleden duiken, en garandeert tegelijk een gezellig en verrassend gesprek.

Juul Awouters (°1932) groeide als oudste van tien kinderen op in Helchteren (Limburg). Zijn vader was er bij de steenkoolmijnen in de logistiek werkzaam en zijn moeder was voltijds in de weer voor dit grote gezin. Het was zuster Gregoria die Juul in de basisschool opmerkte en bedacht dat deze jongen wel eens een religieuze roeping zou kunnen hebben. Na een ontmoeting met een broeder van Scheppers probeerde Juul het uit. In 1946 begon hij aan het zogeheten juvenaat en verhuisde hiervoor naar Alsemberg, ver van zijn familie. Het zinde hem en enkele jaren later volgde een vormingsperiode in een klooster in Kapellen. In de zomer van 1953 werd Juul 21 jaar. Hij verhuisde naar Mechelen waar hij nu, meer dan 70 jaar later, nog steeds woont.

Aan het begin van de jaren vijftig waren er een 30-tal broeders die in het klooster verbonden aan de school in de Melaan woonden. Broeder Juul zegt hierover veelzeggend: ‘de refter zat vol!’ In september 1953 startte hij als leerkracht van het derde studiejaar. Die eerste ervaringen als onderwijzer zijn onvergetelijk. Zijn ogen fonkelen wanneer hij vertelt dat er onlangs een man van bijna 80 jaar hem op straat aansprak. Deze had als leerling bij broeder Juul in die klas gezeten en was hem zeker niet vergeten. De oversten van Juul hadden begrepen dat hun jonge medebroeder intellectueel nog veel mogelijkheden had. Daarom volgde hij enkele jaren studie, eerst aan de TSM waar hij in avondschool elektronica volgde. Vanaf 1959 studeerde hij aan de katholieke universiteit in Leuven om er een licentiaatsdiploma in de wiskunde en fysica te behalen.

Juul heeft genoten van die vier jaren als student in Leuven. Omdat hij wat ouder was dan de andere studenten en ook wel een natuurlijk gezag bezit, was het vanzelfsprekend dat hij praeses (voorzitter van een studentengroep) werd. Hij werd als een oudere broer van zijn studiegenoten gezien. Het was het begin van enkele woelige jaren in Leuven. Juul herinnert zich dat hij met zijn witte labojas op kop meeliep in de protestacties voor ‘Leuven Vlaams’. Elke week nam hij met zijn studiegenoten deel aan een eucharistieviering in de Begijnhofkerk.

Vanaf 1964 is Juul terug voltijds in Mechelen te vinden. Hij werd nu leraar fysica en wiskunde. Hij beleefde meer dan twintig heerlijke jaren als fysicaleraar in Scheppers tot hij in 1985 gevraagd werd directeur van het Scheppersinstituut te worden. Het werden jaren van hard en intensief werken die wat op zijn gezondheid begonnen te drukken. In 1995 vroeg hij ontslag omwille van een opgelopen hersentrombose waarvan hij langzaam diende te herstellen, en tot de dag van vandaag de gevolgen ervaart. In de jaren die volgden, werd hij assistent van de generaal overste. Hij maakte reizen naar missionarissen en scholen in Canada, Burundi, Uruguay en Argentinië. Als voorzitter van de Raad van Beheer en als lid van het Provinciale bestuur van Scheppers bleef hij heel actief. Ook werd hij inspecteur voor alle Scheppersscholen in ons land, geen kleine taak!

‘Heel mijn leven hebben mijn dagen heel vol gezeten!’ Juul vertelt dat hij doorheen de jaren het Scheppersinstituut een beetje als een eiland in de stad ervaren heeft. Het is een wereld op zichzelf met veel leven en allerhande taken. Ook in de weekends was het druk. De jongens van het internaat hadden een goed gevuld dagprogramma. Heerlijk was het om met hen op zondagnamiddag naar het stadium van KV-Mechelen te wandelen om er volop te supporteren.

Welke hobby’s heeft broeder Juul? Verrassend vertelt hij dat hij heel graag viool gespeeld heeft. Als jonge broeder leerde hij dit klassieke instrument bespelen. Hij oefende vaak ’s avonds in zijn klaslokaal: een vioolconcert van Paganini of een deuntje van Vivaldi bijvoorbeeld. Heerlijk vindt hij het ook om een wandeling te maken. ‘Volop ademen kon ik wanneer ik bijvoorbeeld langs de Dijle wandelde tot in Muizen en terug, of tot aan het Zennegat.’ Vandaag zijn de wandelingetjes beperkter, en blijft hij noodgedwongen in het centrum van Mechelen. Dankbaar is hij om de hulp van broeder Patrick die sinds vijf jaar in het klooster woont. Patrick komt uit Congo en leert volop Nederlands. Samen vormen zij een mini-gemeenschap. Zij bidden samen driemaal daags het getijdengebed en de rozenkrans.

Wanneer ik met broeder Juul de kapel bezoek, begrijp ik dat hier reeds een tijdje geen eucharistie gevierd werd. We spreken af om weldra opnieuw eens eucharistie te vieren, ook al is het maar met een paar broeders. Is er niet veel reden van dankbaarheid om God te loven om deze en vele andere broeders die het beste van zichzelf gegeven hebben? We wensen broeder Juul nog veel jaren van goede gezondheid. Moge het goede werk dat hij en vele broeders ingezet hebben, verder veel vrucht dragen.

Pastoor Filip